News
News
Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Kadir Yeşilbağ, Türkiye‘de şap hastalığının daha evvel hiç görülmeyen yeni tipi olan SAT-2 varyantının ortaya çıkmasının insan sıhhati istikametinden huzursuz edici tarafının bulunmadığını bildirdi.
Yeşilbağ, AA muhabirine, şap hastalığının Türkiye‘de bilinen ve çok uzun yıllardan beri görülen bir hastalık olduğunu söyledi.
Hastalığın, geviş getiren çiftlik hayvanlarında, sığır, koyun ve keçilerde her sene değişik bölgelerde az yahut çok görüldüğünü belirten Yeşilbağ, Türkiye‘de bununla ilgili denetim uğraş programı uygulandığını ve her sene Tarım ve Orman Bakanlığınca iki devir halinde aşılamaların yapıldığını lisana getirdi.
Şap hastalığının tesirlerine değinen Yeşilbağ, “Özellikle sığırlarda ağır olmak üzere ağız boşluğunda lezyonlar, lisan üzerinde vezikül dediğimiz içi sıvı dolu keseciklerin oluşmasıyla, ayaklarda tekrar emsal bulgular ve topallıkla karakterize bir hastalık. Bulaştırılma özelliği çok yüksek, çok süratli bulaştırılıyor ama öldürücülüğü çok daha düşük olan bir hastalıktır. Asıl değerini ortaya çıkaran bahis ekonomik olarak değerli kayıplara sebep olmasıdır. Münasebetiyle şap hastalığı hayvancılık açısından değerli tesirler doğurabilir ve denetim önlemleri muhakkak elden bırakılmaması gereken bir hastalıktır.” diye konuştu.
Prof. Dr. Yeşilbağ, bu virüsün 7 farklı serotipi bulunduğunu, bunlardan birinin SAT-2 olduğunu aktardı.
Söz konusu varyantlardan hiçbirinin başkasına karşı yakınlık göstermediğini vurgulayan Yeşilbağ, şöyle devam etti:
“Yani birbirine karşı muhafaza sağlamayan virüs tiplerinden bahsediyoruz. Bunun Türkiye‘de daha evvel bilinen 3 serotipi vardı. Serotip O, Serotip A ve Serotip Asya-1 olan 3 serotip görülüyordu zati. Artık bu yeni bildirilen olaylarla 4’üncü bir serotip yani SAT-2 serotipi Türkiye‘ye girmiş oluyor. Temelinde bunu biz bekliyorduk. Yani Türkiye‘ye gelebilme mümkünlüğü bulunduğunu biliyorduk. Bilhassa Afrika’da, Doğu Afrika’da daima bulunan bir virüs tipi. Son periyotlarda 2000’li yıllardan itibaren Kuzey Afrika, Mısır, İsrail üzere tekrar Arap Yarımadası’na ve sonrasında da Irak’a sirayet ettiğini biliyorduk. Münasebetiyle Türkiye‘ye girmesi mümkün virüslerden biriydi.”
Bu tıp farklı virüs tiplerinin ülkeye girmesi halinde çok süratli yayılabildiğine işaret eden Yeşilbağ, yaklaşık 10 yıl Asya-1 serotipi ülkeye girdiğinde emsal bir durumun yaşandığını anlattı.
“Şap hastalığına karşı kullanılan çok başarılı konvansiyonel aşılarımız var”
Hastalığın görüldüğü 8 mihraktan bahsedildiğine değinen Yeşilbağ, “Yani hastalık görülen odak köy olabilir, çiftlik olabilir, karantina altına alınmış durumda.” sözünü kullandı.
Yeşilbağ, şap hastalığının kesin tedavisinin bulunmadığına dikkati çekerek, şu bilgileri verdi:
“Mücadele ve denetim için yapacağımız temel uygulamalar, hareketliliği kısıtlamaktır yani karantina uygulamasıdır. Bununla ilgili Bakanlığın zannediyorum çok katı bir önlemi şu anda zati devrede. 81 vilayette hayvan pazarı kapatılmış ve hayvan hareketleri kısıtlanmış durumdadır. Başka bir önlem, aşılamadır. Şap hastalığına karşı kullanılan çok başarılı konvansiyonel aşılarımız var. Bunlar çoklu aşılar biçiminde uygulanıyor. Biz ‘polivalan’ diyoruz buna yani birden fazla tipini içeren aşılardır. Türkiye‘de şimdiye kadar trivalan aşılar yürürlükteydi, kullanımdaydı. O, A ve Asya-1 serotipleri uygulanıyordu. Bu demektir ki bundan sonraki periyotta uyguladığımız aşılara SAT-2 serotipini de eklememiz gerekiyor. Bunu eklediğimiz vakit doğal ki muhakkak bir periyot de gerekiyor Türkiye çapında aşılama için. Yeniden bu aşıların hazırlanıp yeteri ölçüde alana sunulabilmesi için belirli bir periyoda de muhtaçlığımız var. Bu devri çok kritik, çok dikkatli yönetmemiz gerekiyor.”
Prof. Dr. Kadir Yeşilbağ, SAT-2 varyantı özelinde şap hastalığının insanlara geçme ihtimali konusunda da değerlendirmelerde bulundu.
Şu anda beşerler için tehlike bir durumdan bahsetmenin mümkün olmadığını lisana getiren Yeşilbağ, “Şap hastalığı hayvanlardan insanlara bulaşma mümkünlüğü bildirilmiş bir hastalıktır ancak bu çok güçlü bir mümkünlük değildir. Yani şap hastalığı kıymetli bir zoonoz değildir. Geçmişte hudutlu sayıda olaylar bildirilmiş fakat bu bahsettiğim 20-30 sene evvelki hadiselerdir. Aktüel olarak insanlarda değerli bir hastalık yaptığına dair data yoktur. Bu bahiste çok dikkatli davranılması, toplumda olumsuz noktalara gidecek birtakım fikir beyanlarının çok ince süzgeçten geçirilerek söz edilmesi lazım.” dedi.
Yeşilbağ, Türkiye’de her yıl yüzlerce mihrakta şap hadisesine rastlandığı varsayıldığında, bu virüsün çok sayıda beşerde da görülmesi gerektiğini lakin bunun geçerli bir argüman olmadığını kelamlarına ekledi.
Kaynak: Haberler.com
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.
